Prva presuda o odgovornosti države za zločin na Kosovu: Srbija isplaćuje odštetu zbog zločina "Škorpiona"

Fond za humanitarno pravo je u svom saopštenju povodom presude podsetio na događaj iz 1999.godine:

"Dana 28. marta 1999. godine pripadnici jedinice 'Škorpioni' su, nakon što su ih izveli iz njihovih kuća, u dvorištu porodice Gaši u Podujevu, ove žene i decu streljali iz automatskih pušaka i tako ubili Salu Bogujevci (39 godina) i njene sinove Špenda (13) i Špetima (10), Šefkate Bogujevci (43), njenu ćerku Noru (15) i njenu svekrvu Šehide (67), njihovu rođaku Nefise Lugaljiu (55) i njenu snaju Fezdrije (21), Fitnete Durići (36) i njeno četvoro dece – Dafinu (9), Arbera (7), Mimozu (4) i Aljbina (2), kao i njenu svekrvu Ismu (69). Streljanje je, uz teške povrede, preživelo petoro dece – Saranda, Fatos, Jehona, Ljirije i Genc Bogujevci."

Za ovaj zločin 2010. godine pravnosnažno su osuđeni Dragan Borojević, Miodrag Šolaja i Dragan Medić, dok je Željko Đukić nakon ponavljanja postupka osuđen 2011. godine. Pre njih, za ovaj zločin, sud je osudio Sašu Cvjetana.

Najbliži srodnici žrtava su kao svedoci i oštećeni tražili obeštećenje, ali su oni tada upućeni na pokretanje posebnog parničnog postupka, saopštio je dalje FHP.

"Od podnošenja tužbe u januaru 2007. godine vođena je duga i mučna pravna bitka sa zastupnicima države i sudovima, koji su pravo žrtava na naknadu štete proglasilli zastarelim. Stav suda bio je da su tužioci morali odmah po saznanju za ubistvo svojih najbližih da podnesu tužbu, a pritom nije uzeto u obzir da se radi o krivičnom delu ratnog zločina prema civilima i da, prema samom Zakonu o obligacionim odnosima (član 377), potraživanje naknade štete u tom slučaju ne zastareva. Do promene ovog pogrešnog tumačenja došlo je tek u odluci Ustavnog suda iz avgusta 2014. godine, nakon čega je određeno ponovno suđenje," navodi se u saopštenju i tvrdi da dosuđena naknada štete kod svih tužilaca iznosi više nego upola manje od iznosa koji je tužbom prvobitno tražen.

"Takvo umanjenje, pored toga što je paušalno odmereno, predstavlja i povredu prava na naknadu štete zbog nezakonitog rada državnog organa, garantovanog članom 35 Ustava Srbije, kao i povredu prava na pravni lek zbog povrede osnovnih ljudskih prava, garantovanog članom 13 Evropske konvencije o ljudskim pravima," istakao je FHP.

Fond za humanitanro pravo navodi da su se srpske vlasti "godinama trudile da izbegnu ili umanje tu odgovornost, uprkos nesporno utvrđenim činjenicama", dok je ova organizacija  2010 i 2011. godine "bezuspešno" vodila pregovore o vansudskom poravnanju sa Ministarstvom pravde.