Građevinski otpad u opštini Dragaš – loša poruka za turiste

Aktuleno se na periferiji gotovo svih sela ili tik uz regionalni put, pa čak i na asfaltu, mogu videti manje ili veće količine građevinskog otpada: od Dragaša prema Vraništu pored samog mosta, kao i na deonici ka Mlikama, zatim kod mjesta Vlaška, nadomak sela Vranište, ali i kod tunela na ulazu u selo Restelica…

Pre izvjesnog vremena Murselj Haljilji, direktor za hitne slučajeve u opštini Dragaš, pokušao je da u svakom selu ove opštine odrijedi privremene deponije za odlaganje građevinskog otpada. Međutim, na terenu još nema rezultata.

“Zajedno sa Direktorijatom za katastar i urabanizam organizovali smo Javni skup sa predstavnicima sela u prostorijama opštine Dragaš, marta prošle godine, na temu “Određivanje lokacija za građevinski otpad i šut” . Na skupu su bili prisutni i ostali predstavnici opštine. Moram da napomenem da i pored toga što su pozvani predstavnici svih sela, na skupu nisu bili prisutni baš predstavnici onih sela koji imaju trenutno najveći problem oko nelegalnih deponija čvrstog otpada (Mlike, Vranište …). Što se tiče samog skupa, moram da kažem i da se zahvalim predstavnicima sela koji su bili prisutni, pre svega na njihovoj saradnji, želji, predlozima kao i spremnosti da se ovaj problem reši. Sugerisano je predstavnicima sela da u svojim selima održe sastanke na kojima bi raspravljali o lokacijama koje bi bile pogodne za deponije čvrskog otpada, po mogućnosti i dogovoru više sela (dva ili tri) za jednu lokaciju, a ako to nije moguće onda za svako selo pojedinačno. Pojašnjeno je da moguće lokacije budu na primer jame iz kojih se eksploatiše kamen, pesak, itd., ponori stvoreni prirodno, mesta degradirana od klizišta, potoci ili kanali degradirani od erozije, padavina itd. Svako od predstavnika sela je dobio skicu u boji područja sela radi bolje preglednosti. Takođe i predstavnicima sela koji nisu bili prisutni na Javnom skupu poslate su takve skice”, izjavio je za Radio Gora Haljilji..

Mještani okolnih sela i čitave regije se žale na bahato ponašanje građevinskih firmi koje vrše iskop za izgradnju kuća, ruše stare kuće i sav građevinski otpad izbacuju tamo gde je njima najbliže i najisplativije .

“U više navrata sam reagovala u skupštini, čak sam se žalila i na inspekciju, ali sam zauzvrat dobila ljutnju, jer su pojedini inspektori uzeli k srcu i moj stav posmatrali sa lične pozicije. Rekla sam, ali i sada kažem, da je sve u rukama inspekcije. Da se samo malo angažuju i tih nekoliko građevinskih firmi sankcionišu, vrlo brzo bi se stabilizovalo stanje i niko se više ne bi usudio da stvara brda smeća. Možete li verovati da je u Rapči nestala cela jedna livada od nekoliko desetina ari, samo zato što se nalazila ispod puta i samo zato što službe nisu bile spremne da spreče odlaganje građevinskog otpada iznad te livade, koja je u međuvremenu zatrpana šutom. Čak sam u jednom momentu skupljala potpise delegata skupštine za vanrednu sednicu, upravo kako bi se razgovaralo na ovu temu. U međuvremenu, problem sa smećem je stavljen na dnevni red redovnog zasedanja kao zasebna tačka, pa sam odustala od vanrednog”, kaže član opštinske Skupštine Zinaida Elmazi.

Građani su očito nemoćni da bez pomoći opštinskih institucija reše problem građevinsog otpada, a izgleda da je ovo prvo što zapaze i građani aktuleno zaposleni u inostranstvu, a koji letnje odmore provode sa svojim porodicama. Jedan od njih je i Eldin.M., koji godinama radi u Švajcarskoj, a doputovao je nedavno u svoje rodno selo Milke.

“Lepo je čuti da ljudi u Gori prave kuće i dovode svoje porodice u Goru. Ali je jako tužno videti izbačeni šut na seoskim putevima i u prirodi pored reke i puteva, gde smo nekada izlazili u šetnju. Konkretno na putu za selo Mlike odmah nakon “Imerovog mosta”. Da li je moguće da je nekome to normalno i da postoje ljudi koji poseduju toliku nemarnost prema prirodi i očuvanju prirode, bilo da se radi o individuama ili o građevinskim preduzećima. Mislim da kao ljudi i vernici padamo na ispitu zrelosti, odgovornosti i osećajnosti. Pored svega toga čudi i nezainteresovanost opštinskih organa da to reše na adekvatan način, odnosno da kažnjavaju nepropisno odlaganje šuta. Apelujemo da nadležni organi rade svoj posao i izađu u susret građanima opštine Dragaš, koji sve svoje dažbine redovno plaćaju”, izjavio je Eldin.

Haljilji se slaže da je stanje veoma loše i da se problem treba što pre rešiti.

“Zbog toga je naš Direktorijat preduzeo hitne aktivnosti. Prvo smo locirali sve tačke ilegalnih deponija, nakon toga predsednik opštine Šaban Šabani je predložio, a skupština usvojila predlog da se obezbede sredstva (iz budžetske linije za robe i usluge svih opštinskih direktorijata) na ime uklanjanja ilegalnih deponija. Realizacija ovih sredstava treba biti završena tokom ove godine”, tvrdi direktor Halili, dodajući i da za realizaciju ovog projekta postoji i potpisani sporazum između opštine i Ministarstva za lokalnu samoupravu.

“Predsednik opštine Šaban Šabani je juna ove godine potpisao Sporazum o razumevanju sa Ministarkom MALS-a Adrijanom Hodžić koji predviđa, pored ostalog , da se deo sredstava iskoristi za saniranje ilegalnih deponija. U tom cilju, odredili smo nekoliko lokacija u gorskom i opoljskom delu opštine Dragaš koje su prioritetne za saniranje, na putu “Mlički most” – selo Mlike, kao i „ Vlaška”.

“Zbog stanja u kojem se nalazi naša opština, kada je reč o odvozu smeća uopšte, ali posebno građevinskog otpada, ja sam se uključila u NDI i tokom šestomesečnih aktivnosti, putem seminara i obilascima preduzeća za odvoz smeća, dodatno sam se informativno opremila da napokon mogu izvršiti pritisak na predstavnike izvršne vlasti, kako bi se napokon nešto pomerilo sa mrtve tačke. Za sada jedino što je urađeno, to je donacija od strane NDI-a u saradnji sa opštinom, u visini od 50.000 € na ime uklanjanja ilegalnih deponija. Strašan je nemar po pitanju smeća i građevinskog otpada. U mnogim selima postoji sistem odvoza smeća, a ni jednog momenta niko nije pomislio da najprije treba otkloniti crne tačke-ilegalne deponije. Koja je stimulacija stanovništvu da se uključi u sistem odvoza smeća, ako na sve strane postoje divlje deponije i ništa se ne menja. Ma koliko se ja kao član skupštine trudila, ali i moje kolege, ukoliko Izvršni organi ne preduzmu konkretne korake, stanje se neće još dugo promeniti na bolje”, kaže odbornica Zinaida Elmazi.

I pored velikih kritika meštana sela opštine Dragaš, pa i predstavnika opštinskih vlasti, planovi za rešavanje problema odlaganja građevinskog otpada za sada su ostali samo na papiru.

Gledajući iz ugla razvoja turizma u ovoj opštini, upravo zbog nerešavanja ovog problema, ne može se govoriti o nekoj perspektivi. Oči paraju nemar i nebriga, odnosno primetna zapuštenost. Vidljive su divlje deponije smeća i deponije tvrdog otpada. Da li je to poruka koja se, izgledom ovih sela u srcu Šarplanine , koja se nalaze i do 1600 m nadmorske visine šalje potencijalnim turistima!?